4-5 Yaşlarında çocuklar bir şeyler denemeyi çok severler. Aslında küçük birer bilim adamı gibi davranma eğiliminde oldukları bile söylenebilir. Bu yaş çocuklarının soruları yorgun anne babaları tüketebilir.  Kim gelecek?  Ne zaman gideceğiz?  Neden oraya kaldırdın? gibi bitmek bilmez soruların herbiri aslında çocuk için bilimsel bir sorgulama gerektirebilir.

Eğer sorular köreltilmez hatta geliştirilirse gerçekten bilimsel düşünen bir çocuk bile çıkabilir ortaya. Geliştirme derken; çocuğun merakını anlamaya ve izlemeye çalışmaktan bahsedilebilir.  Yani çocuğun sorularına illaki de kesin cevaplar vermek de gerekmeyebilir ama ne anlatmaya çalıştığını merak etmek bile başlıbaşına merakı destekleyici bir durumdur. Örneğin yukardaki sorulara; “Kardeşini de götürecek miyiz diye mi  merak ettin yoksa sen?”  “çok sabırsız gibisin sanki, bir an önce gitmek istiyorsun” ya da “sence nereye koymuş olabilirim o çikolataları sen bulmayasın diye?” gibi zihin açıcı, merakı sürdürücü en önemlisi de çocuğun aklındakini merak etmeye yönelik sorular sorabilirsiniz.

Merak bu yaş çocuğunda en ön plandaki  duygulardan biridir.  Her şeyi denemek ister. Hatta kendi yapmak ister, siz yaparsanız sinir krizi geçirir. Teşvik edilmek ister ama boş boş “harikasın aslansın kaplansın” laflarını da duymak istemez. Neden harika olduğunu, nasıl bir fark yaratığını duymak ister.

O nedenle çocuğunuza çok dikkatli ve açık bir zihinle bakmalısınızdır ki; bu farkları yakalayabilesiniz.

 

AKTİVİTELER

Bardak Devirme

 Büyük boy plastik bardaklardan alın. Ya da küçük de olsa karton bardakları da kullanabilirsiniz bu oyun için. Ama piyasada satılan çok ince beyaz plastik bardaklar pek kolay üstüste durmayacağı için bunları kullanmayın.  Çocuğunuza resimdeki gibi bir kale inşa ettirin. Bunu inşa etme kısmı da çok eğlenceli ve geliştiricidir. Çocuk eğer çok sert bırakırsa bardağı tüm kale yıkılabilir. Ortalayamazsa yine kale bozulabilir. Ama sonuna kadar başardığını görmek onu çok mutlu edecektir. Hele de birazdan bunu bir sürü farklı usulde yıkacağını bilmek onu daha da heyecanlandıracaktır.

Sonra bir kez topu yerden yuvarlayarak, başka sefer havadan atarak, sonra da varsa eğer kaykayı ile çarparak devirmesini söyleyin. Ya da eline bir plastik su şişesi verin onunla çarpıp devirsin. Herbirinde yaşayacağı vucutsal deneyim farklı olacaktır.

Kaykay yerine pazardan bulabileceğiniz; tüplerin ya da buzdolaplarının altına konulan tekerlekli tahtalarda kullanılabilir. Hatta buna karnını üstünde yatıp, kendisini kolları ile ileri doğru iterek kullanabilir. Bu arada kol ve sırt kaslarını kullanacağı gibi, yüzme hareketi yapacağı için vücudunun her iki tarafını koordineli kullanarak bilateral bir çalışma yapmış olacaktır.

 

Hedef: Dikkat, koordinasyon, vucut farkındalığı, gücünü farketme ve kontrollü kullanma, bilateral çalışma

 

Hedefe İsabet

Çocuğunuzun ilgisini çekecek resimleri, ya da harf, sayı vs öğretmek istiyorsanız bunları duvara belli aralıklarla bantla yapıştırın. Sonra kolayca tutabileceği boydaki yumuşak bir topu eline verin.

Siz resimlerin isimlerini önce yavaş sonra arkakaya hızla söyledikçe, o topu atarak resmi vurmaya çalışsın.

Oyunu yaparken hep şaşırtma hep eğlence şart; mesela; araba resmine bakıp aaaaarrr derkerken, son anda “armut” deyin. Onun heyecanı ve sizinle o heyecanın içinde aynı duyguda buluşması, kazanacağı işitsel ayrımlaştırma, kaba motor vs gibi pek çok beceriden daha kıymetli olacaktır.

Sonra gittikçe artan sayıdaki ismi aklında tutup top atmasını isteyin. Mesela araba, ev deyin o aklında tutup ikisini de sırayla vursun. Sonra aklında tutacağı obje sayısını çoğaltın.

 

Keşif Zamanı

 

Yeni şeyler keşfetmek çocuğunuzu çok heyecanlandıracaktır. Ama öncesinde size biraz iş düşüyor. Önce alışveriş yapmanız gerekiyor. Alçı , buz kalıbı , küçük hayvanlar. Alçıyı hazırlayıp biraz buz kalıbına koyun sonra aldığınız küçük hayvanlardan koyun her bölüme bir tane. Ve üstlerine biraz daha alçı . Alçı katılaştıktan sonra kalıptan çıkartın. Ve çekiçle başlasın çalışma.

 

Hedef : İnce-motor beceriler , konsantrasyon, sebat

 

Haydi Yakala

 

Evde kolayca bulacağınız malzemeler ile yapılacak enteresan bir oyuncak. Küçük pet şişenin içine biraz pirinç koyun. Pirinçlerin arasına da renkli ataçlar saklayın. Şimdi ataçları yakalama zamanı. Mıknatısı şişenin dışından gezdirerek ataçları yakalayın ve dışarıya çıkartın .

 

Hedef: ince motor becerileri, takip, dikkat

 

Çalışkan Parmaklar

Eller ve parmaklar ne kadar çok çalışırsa okulda ki çalışmalarda çok daha rahat edecek çocuğunuz. O yüzden değişik malzemeler kullanarak yapılan oyunlar daha dikkat çekici oluyor. Başlangıçta size biraz iş düşünüyor. Siz hazırlığı  yaptıktan sonra gerisi  çocuğunuzda. Marangozdan alacağınız ince bir tahtanın üstüne renkli harita çivilerini çakın ve bol miktarda renkli lastikler alın. Şimdi yaratıcılık zamanı. Özgürce lastikleri çivileri takarak istediği deseni oluşturabilir.

 

Hedef: ince motor beceriler, el-göz koordinasyonu

 

Renkli Ayaklar

Bu oyun için birkaç farklı renkli karton alın.  Kartondan ayakları kesin ve  renkli kartonların üzerine yapıştırın.  Kartondan ayakları resimdeki gibi  ayaklar sağa, sola ve öne bakacak şekilde  yere dizin. Çocuktan yerdeki ayakların yönünü takip ederek ayakların üzerine  zıplamasını isteyin.

Çocuğunuz  bu oyunda hem vücudunu hem sağa , sola zıplayarak koordine etmeye çalışıp hem de yerdeki ayakların konumunu takip etmeye çalışacaktır. Bu esnada  siz de yerdeki ayakların yönünü takip ederek ”Şimdi sağa zıpla bakalım, şimdi de sola ” şeklinde komut verip oyuna katılabilirsiniz.

 

Hedef: Denge , vücut koordinasyonu, takip, yön algısı

 

Denge Oyunu

Bu oyun için çember ve bir kaç küçük oyuncağa ihtiyacınız var . Çemberin içine birkaç tane oyuncak koyun. Çocuğunuzdan resimdeki  ellerinin üzerinde yere paralel durmasını isteyin. Oyunun amacı çocuğun çemberin içinden oyuncakları dengesini kaybetmeden alıp çemberin dışına koyması gerekiyor . Oyunu oynarken sırayla ”Haydi şimdi oyuncağı sağ elinle al, şimdi sol elinle al ”şeklinde komutlar vererek oyunun içine yön çalışması da ilave edebilirsiniz.

Bu oyunda çocuğunuz  elleri üzerinde dengede durmaya çalışırken ,vücudunun hem sağ hem sol tarafını aynı anda kullanarak oyuncakları nasıl çemberin dışına konumlandıracağını planlamasını sağlayacaktır.

 

Hedef: el göz  ve vücut koordinasyonu, planlama becerisi, dikkat, yönerge takibi

 

Üfleme Çalışması

 

Bu oyun nefes egzersizi çalışmak için çok güzel bir oyun.  Kullanacağınız malzemeler çok kolay: plastik bir bardak ,su ve pinpon topu.  Bardakların içini su ile doldurun. Bardakları bir sıra halinde masaya koyun ve birbirine yaklaştırın. Pinpon topunu en baştaki bardağa koyun . Şimdi oyuna hazırsınız.

Oyunun amacı pinpon topunu üfleyerek bir bardaktan diğer bardağa geçirmek.  Top en sonuncu bardağa geçene kadar devam edin. Oyun kolay gibi görünse de aslında nefesini kontrol etmek , doğru yere üflemek biraz zorlayıcı olabilir. Eğer çocuk top yerine suya doğru üflerse top diğer bardağa doğru ilerlemeyecektir, su çocuğun üzerine sıçrayacaktır.

Dilerseniz ikili takımlar halinde oynayarak , bu oyunu daha eğlenceli bir hale de getirebilirsiniz.

 

Hedef: nefes egzersizi, dikkat, takip

 

Düşürme Zamanı

İşte başımız ve vücudunuzu kullanarak oynayabileceğiniz bir oyun. Kafanıza bir kilotlu çorap geçirin ama öncesinde içine bir top koyun.  Daha sonra yere bir bardak koyup bardağın üzerine bir oyuncak koyun .  Bakalım elinizi kullanmadan sadece başınızı hareket ettirerek oyuncağı düşürebilecek misiniz .

Topu düşürebilmek için vücudunuzla bardağın arasındaki mesafeyi iyi ayarlamak gerekiyor.

 

Hedef: biletarel çalışma, vücut koordinasyonu, denge, takip

 

Labirent

 

Evdeki basit malzemeler ile yapabileceğiniz eğlenceli bir oyun.. Tuvalet kağıdı veya ruloların üzerini renklere boyayarak büyük bir kartona yapıştırın. Çocuğunuzdan topu hangi renkli rulodan geçirmesini istiyorsanız o rengi söyleyin. Çocuğunuz iki elini de kullanarak kartonu hareket ettirerek topu ruloların içinden geçirmeye çalışsın. Basit bir labirent oyunu olarak gözüküyor olabilir ama oyunu oynarken elleri ile dengeyi sağlarken dikkat, yön, renk ve takip etme becerileri üzerinde de çalışmış olacaktır.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hedef: el-göz koordinasyonu, dikkat, planlama becerisi

 

Aynısını Bul

Hafıza oyununu çok basit bir hale getirebilirsiniz. Plastik tabakların ön kısmına çocuğun ellerini farklı renklerle çizip arkasını çevirin ve aşağıdaki resim gibi yere dizin. Çocuğunuz yapacağı hamlede iki tabağı çevirme hakkı vardır. Amaç hangi elin nerede olduğunu akılda tutarak aynı renkteki elleri tek bir hamlede bulmaktır. Bu oyunu çocuğunuzla bir o , bir siz  sıra alacak şekilde beraber oynayabilirsiniz.

 

Hedef: hafıza, sıra bekleme, takip