Çocuklara Felsefe Öğretmek Matematik ve Dil Derslerinde Daha Başarılı Olmalarını Sağlıyor

Okullar, eğitim planlarını STEM alanları (STEM: Science (Bilim), Technology (Teknoloji), Engineering (Mühendislik), Math (Matematik)) üzerine kurma noktasında baskılarla karşı karşıya kalıyorlar ve okulların çok azı felsefe eğitimini de eğitim planlarının içine dahil ediyor.

Fakat belki de, felsefe eğitimin bir parçası olmalı.

İngiltere’de yapılan kapsamlı ve iyi tasarlanmış bir çalışma1 göstermiştir ki, 9 ve 10 yaşlarında haftada bir saat felsefe dersine katılan çocuklar matematik ve dil becerilerini önemli ölçüde geliştirmişlerdir ve dezavantajlı öğrenciler bu programdan en fazla kazanımı sağlayan grup olmuştur.

İngiltere’nin farklı bölgelerinden 48 okulda 3000’den fazla çocuk dürüstlük, adalet, arkadaşlık ve bilgelik ile ilgili haftalık tartışma saatlerine katılmışlardır. Bu saatler sessizlikte düşünmek, soru sormak, soru üretmek ve başkalarının fikir ve düşünceleri üzerine düşünmek üzerine kurulmuştur.

İki ayın sonunda felsefe konuşmalarına katılan çocukların matematik ve dil notları, felsefe dersleri okumak ve ya sayısal hesaplamalar üzerine kurulu olmamasına rağmen yükselmiştir. Dezavantajlı gruplardan gelen çocukların notlarında daha büyük artışlar görülmüştür: Okuma becerileri dört ayda, matematik becerileri üç ayda ve yazma becerileri iki ayda gelişmiştir. Öğretmenler de öğrencilerin özgüvenlerinde ve başkalarını dinleme yetilerinde önemli
farklılıklar gözlemlediklerini belirtmişlerdir.

Bu çalışma, Education Endowment Foundation (EEF) adında, ailenin sosyo ekonomik seviyesi ile eğitimsel kazanım arasındaki farklı azaltmak amaçlı kurulmuş bir sivil toplum kuruluşu tarafından yapılmıştır. Bu kuruluş, felsefe eğitiminin etkisini, tıpkı bir ilacın etkililiğini test eder gibi, kontrol grupları ve deney grupları oluşturarak araştırmıştır.

Yirmi iki okul kontrol grubu olarak belirlenirken, kalan yirmi altı okul ise haftada bir 40 dakika felsefe dersi almıştır. Araştırmacılar, okulların özelliklerini de birbirlerine yakın tutmaya çalışmışlardır: Her okulda en az öğrencilerin çeyreği yemek bursu alıyor ve okul öğrencilerin pek çoğu ortalamanın altında notlar alıyorlar. Felsefe dersinin olumlu etkileri iki sene boyunca devam ettiği gözlenmiş, hatta bu dersi alanların olduğu grup, dersi almayan kontrol grubuna göre daha başarılı olmaya dersler bittikten sonra da devam etmiş. “Yeni bir düşünme şekli ve kendilerini farklı biçimde ifade
etmenin yolları öğrendiler. Daha mantıklı ve bağlantı kurabilen bir şekilde düşünebiliyorlar.” diyor EEF derneğinin yöneticisi Kevan Collins.

1 Daha ayrıntılı bilgi için bu linki inceleyebilirsiniz:
https://educationendowmentfoundation.org.uk/public/files/Projects/EEF_Project_Report_PhilosophyForChildr
en.pdf

İngiltere, çocuklara felsefe öğreten ilk ülke değil. Derneğin kullandığı P4C (Philosophy for Kids, Çocuklar İçin Felsefe) ismindeki program, 1970lerde New Jersey’de profesör Matthew Lippman tarafından düşünme becerilerinin felsefi diyaloglar yoluyla öğretilmesi amacıyla oluşturulmuş. 1992’de the Society for the Advancement of Philosophical Enquiry and Reflection in Education (SAPERE; Felsefe Sorgulamaları ve Eğitimdeki Yansımaları Derneği) İngiltere’de bu anlayışı yerleştirmek üzere kurulmuş. Çocuklar İçin Felsefe programı 60 farklı ülkeye adapte edilmiş. SAPERE’nin programı Plato’nun veya Kant’ın metinlerini okumak üzerine değil, felsefi sorular çerçevesinde hikayeler, şiirler okuyarak ya da videolar izleyerek, bu sorular üzerine tartışmak üzerine odaklanmıştır. Amaç; çocukların sorgulayabilmesi, sorular üretebilmesi ve yapıcı tartışmalar içinde okuduklarını düşünebilmelerini sağlamaktır. Collins, son araştırmalardaki bulguların okulların bütçelerini felsefe odası yapmaları yönünde ikna edici olacağını umduğunu belirtiyor. Program, öğrenci başı 23 dolarlık bir bütçe gerektiriyor.

Bu gibi programlar, “Dezavantajlı çocukların öğrenmesine olumlu katkı sağlıyor. Bu indirgemeci bir program değil; küçük bir müfredat gibi görünebilir ama esas müfredatı genişletiyor.” diyor Collins. EEF’e göre, 15 yaşındaki İngiliz öğrencilerin %63’ü, dezavantajlı öğrencilerin %37’sine göre daha yüksek başarılar elde ediyorlar. Yapılan araştırmalar ile bu farkın kapanacağı düşünülüyor.

Socrates “Gerçek bilgi hiçbir şey bilmediğimizi bilmemizden geçer.” der. Fakat farklı sosyoekonomik seviyedeki öğrencilerin eğitim uçurumlarını kapatmak için felsefenin önemli bir roloynadığı görülüyor.

Jenny Anderson
Kaynak: http://qz.com/635002/teaching-kids-philosophy-makes-them-smarter-in-math-andenglish/