Çocukların öğrenme becerilerinin doğumdan 12 aylığa kadar nasıl gelişeceğini öğrenin. Bu becerilere şunlardır: Dil ve Okuma, Düşünme Becerileri, Öz-kontrol ve Özgüven
Bebekler insanlara, objelere ve mekanlara merak duygusu ile dolu bir şekilde dünyaya gelirler. Beslenme, bez değiştirme ve banyo gibi günlük rutinler, bebeklere eğlenmek, sevdikleri ile bağlanmak ve dünyanın nasıl işlediğini anlamak için büyük bir imkan tanır.
Erken öğrenme becerileri, bebek ile yetişkinler arasındaki gündelik anlarda kazanılmaya başlar. Birlikte kitap okumak ve bebeğinizin sesler, yüz ifadeleri, beden hareketleri ile nasıl etkileşim halinde olduğunu izlemek çocuğa dil ve okumanın temellerini verir. Çocuklar, onlara bakan yetişkinler tarafından sevildiğini ve bakıldığını hissettikçe özgüvenleri artar. Çocuğunuz üzüldüğünde ve siz onları sakinleştirdiğinizde öz-kontrolleri gelişmeye başlar (buna rağmen bu beceride ustalaşmaları oldukça zaman alır). Bebekler, düşünmeyi ve bir problem çözmeyi oyun oynarken ve dışardaki dünyayı keşfederken duyularını kullanarak öğrenirler.
Unutmayın: Eğer bir etkinlik bebeğinizin ilgisini çekiyor ve o etkinliği yapıyorsa- ve eğleniyorsa- bebeğiniz öğreniyor demektir! Çok küçük çocuklara bir şey ‘öğretmek’ gerekli değildir. Çocuklar henüz hazır değilken onlara bazı konseptleri öğretmeye iten resmi sınıflar ve diğer aktiviteler çocukların gelişimine yada okulda iyi olmalarına yardımcı olmaz. Aslında, başaramadıkları yada eğlenmedikleri bir şeyi yapmaya zorlanınca kendilerini başarısız hissetmelerine bile sebep olabilir. Bu yüzden miniğinizin erken zamanlarındaki oyunlarınızın ve kucaklamalarınızın bir hazine olduğunu sayın– bunlar çocuğunuzun büyümesi ve gelişmesi için ihtiyacı olan şeyin ta kendisidir.
Bebeğinizin Erken Yaşta Özgüvenini Geliştirmek İçin Öneriler:
Çocuğunuzun öz farkındalığının gelişmesine yardımcı olun
Kendi hareketlerinin sonuçlarını gösterin.
‘Oyuncakları kaldırdın. Bu anneyi mutlu etti. Şimdi uyumadan önce kitap okumak için zamanımız var.’
Çocuğunuzun büyüdükçe nasıl biri olduğunu anlamasına yardımcı olun
‘Yeni şeyleri denemek bazen seni korkutabilir. Bazen onları kontrol altında tutmak zor olabilir.’
Böyle bir farkındalık, dış dünyadaki şeyleri başarılı bir şekilde yönetebilmek için kendileri hakkında bildiklerini kullanmalarına yardımcı olur.
Çocuğunuzu dili kullanmak için destekleyin
‘Büyük yapboz parçasına mı küçük parçaya mı bakıyorsun? Başka bir yeri denemeye ne dersin?’
Yön teklif edin
Mesela yapboz parçasını almak ve onu çevirmek gibi. Böylece onun için parçanın nereye uyacağını görmek daha kolay olur.
Olumlu adımları belirtin
Örneğin, çocuğunuzun bir parçayı farklı bir yapboz yer için (uymasa bile) denediğini fark etmek.
Süreci fark edin
Çocuğunuza yardım ederken yapbozu bitirmeye nasıl yaklaştığını görün: ‘Bak, Stanozolol steroid for sale bir parçayı daha buldun. Şimdi yerleştireceğin sadece iki parça kaldı ve yapboz bitmiş olacak.’
Çıkan sonuçtan çok sürece odaklanın
Örneğin, kutulardan yaptığı kuleyi daha da uzun yapmak için ne kadar çok uğraştığını ona gösterin.
Çocuğunuzun gelişimini gösteren bir fotoğraf albümü oluşturun
Örneğin, önce küçük kuleler yapabildiği fotoğrafları çekin sonra gökdelen gibi yaptığı kulenin fotoğrafını çekin.
Çocuğunuz için zor olduğunu düşündüğünüz şeyleri temel alarak adımları planlayın
Örneğin, eğer çocuğunuz kaydıraktan kaymaktan korkuyorsa güvenilir olduğunu göstermek adına önce siz kayın yada en sevdiği peluş hayvanı yada oyuncak bebeği kaydırın. Sonra kaydırağın merdivenlerini tırmanırken ona arkasında durup kaymayı teklif edin. Sonra sizin kucağınıza oturup kayıp kaymadığını görün daha sonrada elini tutarak tek başına kaydırın. Bu süreçte ona inandığınızı bilmesini sağlayın. Aynı zamanda henüz tek başına kaymaya hazır değilse sorun olmadığını net olarak gösterin. Ne zaman tekrar denemek isterse onu desteklemek için yanındasınızdır.
Çocuğunuz bir zorlukla karşılaştığında ona anlayış ve empati gösterin
‘Meyve suyunu dökmeyi denedin. Aferin sana. Bazıları bardakta. Bazıları döküldü. Kendi kendine dökmeyi öğrenirken böyle olabilir. Hadi süngerle temizleyelim.’
Bu çocuğunuzun mükemmel olmasa da sorun olmayacağını bilmesini sağlar ve bir şeyler planlandığı gibi gitmediğinde başa çıkma yöntemleri geliştirmesine yardımcı olur.
Sürekliliği modelleyin
Sürekliliği ve kendine güveni modellediğinizde çocuk bunu da öğrenir. ‘Bu kavanoz açılmıyor! Çok sinir bozucu. Anne başka ne deneyebilir? Aa biliyorum, ya sıcak suyun altına koyarsam? Bunun yardım ettiğini duymuştum.’ Sonra, açmayı başardığınızda: ‘Anneye aferinnn! Vazgeçmedim. Başardım!’
Bu çocuğunuzun nasıl dayanıklı olduğunuzu ve zor durumlarla başa çıktığınızı gösterir.
Kendine olan güveni yeni durumlarda modelleyin
Çocuğunuzla birlikte yeni bir durumla karşılaştığınızda yada yeni biri ile karşılaştığınızda, eğer sakin, güvenli ve mutlu gözükürseniz, ona güvenilir, iyi bir insanla yada yerde olduğunu göstermiş olursunuz, böylece kendini daha güvende hisseder ve kendine güvenir.
Bebeğinizin Erken Yaşta Öz-Kontrol Becerilerini Geliştirmek İçin Öneriler:
Sakin kalın
Bebeğiniz kontrolü kaybettiğinde siz sakin olursanız ona öz-kontrolü öğretirsiniz. Bu kendisini güvende hissetmesini ve sizin – zor zamanlarda bile- onu desteklemek için hep yanında duracağınızı bilmesini sağlar. Aynı zamanda, güçlü duyguları yönetmeyi ve sakin durmayı ona modellemiş olursunuz.
Bebeğinize öz-kontrolünü geri kazanmak için temel araçları verin
Bebeğinizin bazı problemleri kendi kendine çözmesi için yeterli miktarda yardım sağlayın. Emziğini ulaşabileceği alana koyun yada biraz daha büyük bebeğe acıktığında yapabileceği basit bir işaret öğretin (ellerini ağzına götürmesi gibi). Emekleyen bebeğinize uykusu geldiğinde battaniyesini bulması yada oyuncağını ararken kanepenin yastığını kaldırması için yardımcı olun.
Bebeğinize ne yapabileceğini gösterin
Dişi kaşındığı için elinizi ısırıyorsa, elinizi çekip ‘hayır’ demek yerine, olumlu bir alternatif sunun. Çiğneyebileceği ıslak ve soğuk bir bez parçası yada yumuşak silikon diş kaşıyıcı verin. Bu tarz tepkiler onun yanlış ile doğruyu ayır etmeyi öğrenmesine yardımcı olur. Aynı zamanda enerjisine kabul edilebilir yollar ile odaklanma –okuldaki başarının ana maddesi- şansını verir.
Çocuğunuzun neden kontrolü kaybettiğini anlayın
Sinirinin bozulmasına sebep olan belli bir zaman yada özel olarak deneyimlediği bir şey var mı? Eğer bu özgün stres faktörünü belirleyebilirseniz, çocuğunuz için zorlayıcı olan zaman ve durumları tahmin edebilirsiniz. Böylelikle kriz anlarını en aza indirgemek adına günlük rutini yada bulunduğunuz çevreyi değiştirebilirsiniz. Örneğin, eğer bebeğiniz gürültü ve kalabalığı sevmediğini biliyorsanız, dışarı çıkarken sevdiği bir nesneyi yada atıştırmalığı yanınıza aldığınızdan emin olun. Gezmeleri gün içindeki en iyi saatlerde (aç ve uykusuz olmadığı zamanlar) planlayabilirsiniz. Dışarıdaki zamanınızı olabildiğince kısa tutmaya çalışın.
Bebeğinizi yatıştırmak için bazı rutinler edinin
Örneğin, oyun zamanı genelde eğlenceli, gülünç ve aktif olur ve bebekleri çok heyecanlandırabilir. O yüzden aktif ve neşeli bir zamandan sonra sakin bir şekerleme rutini çocukların yatışmasına yardımcı olur. Çocuğunuzun rüyalar diyarına geçiş yapmasına yardımcı olmak için bebeğinize mis gibi kokan bir losyonla masaj yapabilir sonra hafif bir kitap okuyup ninni söyleyebilirsiniz.
Bebeğinizin kendisini sakinleştirmesine yardımcı olun
Bebeğiniz daha sakinse, daha çok kontrolü elinde demektir. Bebeğinizi sakinleştirmek için farklı yollar deneyin. Bazı bebeklerin fiziksel temasa çok ihtiyaçları varken–sıkı dokunuşlar ve kucaklamalar- bazıları bir etkinliğe kolayca dahil olabilirler. Bazılarının sessiz ve güvenilir alanlarından ayrılmak için zamana ihtiyaçları olur.
Bebeğinizin verdiği sinyalleri okuyun
Bebeğinizin ağlamaları, yüz ifadeleri ve beden hareketleri ile sizle nasıl iletişime geçiyor? Onu izlerken bebeğinizin kendi ihtiyaçları, istekleri ve duygularını size nasıl anlattığını keşfedeceksiniz. Yorgunken gözlerini ovuşturuyor olabilir yada aç olduğunda elini ağzına koyuyor olabilir. Çocuğunuzun bu iletişim şeklini anlayabildiğinizde, onun öz-kontrolünü daha kolay geri kazanmasına yardımcı olabilirsiniz.
Bebeğinizin Erken Yaşta Özgüvenini Geliştirmek İçin Öneriler:
Keşfedecekleri ilginç oyunlar teklif edin
Farklı dokulardaki kumaşlar, toplar, dokunup karşılaştırabilecekleri tahta ve metal çubuk
İletişim kurma çabalarına cevap verin
Ne deneyimlediğini tanımlayacak kelimeleri kullanın: ‘Rafın üzerinde topa baktığını görüyorum. Onu senin için alayım.’
Çocuğunuzun keşiflerinden keyif alın
‘Ellerini buldun! Neler yapabildiklerine bak. Onları kırmızı topa ulaşmak için kullanabilirsin.’
Bebeğinizin problemleri çözme ihtiyacına destek olun
Örneğin: Kutunun kapağını nasıl açacağını göstererek içindeki bloklara ulaşmasını sağlayabilirsiniz. Siz yapmadan önce, onun ilk kendisinin yapmasına şans tanıyın.
Kaybolma ve geri gelme oyunları oynayın
Cee-ee oyununu oynayın. Basit nesne saklama bulma oyunları kurun. Bu bebeğinizin hafızasını geliştirir ve obje sürekliliğini öğretir.
Objeleri ve oyuncakları farklı yollarla keşfetmesi için çocuğunuzu cesaretlendirin
Dokunmak, vurmak, sallamak, yuvarlamak, çocukların şeylerin nasıl işlediğini öğrenmelerine yardımcı olur. Çocuğunuzun ne yaptığı hakkında konuşun. ‘Kamyonu ipi ile çekerek hareket ettiriyorsun!’
Hedeflerine ulaşmaları için destek olun
Bebeğinizi dikkatlice dinleyin. Ne yapmaya çalıştığını görün ve problemi çözmesi için yardımcı olun. Eğer ilginç bir eşyaya ulaşmak için yuvarlanıyorsa onu gidebildiği kadar uzağa gitmesi için cesaretlendirin ve o eşyayı alabileceği ve keşfedebileceği bir yakınlığa getirin.
Problem çözme yetisini modelleyin
Kutunun kapağını açın ve blokları dışarıya çıkarın. Blokları tekrardan yerine koyun ve onun denemesine izin verin. Küçük çocuklar taklit aracılığıyla birçok şeyi öğrenirler.
Dokunma yürüyüşlerine çıkın
Birlikte yürüyüşe çıktığınızda bebeğinizin ellerini bir ağaç kütüğüne doğru uzatın. Bir kurumuş yaprağı elinizde kırıştırın ve ona sesini dinletin. Ona bir çiçeğin taç yapraklarına dokunması için verin yada elini gıdıklatan çimlerin üstünde gezdirin. Durun ve geçen arabaların sesini dinleyin. Ne gördüğü ve ne yaptığı hakkında konuşun.
En rutin işleri yapın
Bebeğinizin elbiseleri çamaşır makinesine atmasına izin verin. Alışveriş sepetine koyması için aldıklarınızı ona verin. Bezini değiştirirken vücudunun uzuvları ile ilgili bir şarkı söyleyin. Bu rutin aktiviteler büyüyen bebeğiniz için o kadar da rutin değildir çünkü bu işler ona şeylerin nasıl yürüdüğünü öğretir ve sevdiği insanları taklit etmeyi öğrenir.
Çocuğunuza günlük ‘oyuncak’ verin
Tencereye vurduğunda tahta kaşık ile metal çırpıcının nasıl farklı sesler çıkardığını görün. Bir atkının kaybolup yeniden görünmesini sağlamak adına atkıyı kağıt peçete rulosunun içinden geçirin. Bebeğinizin saçı için kullandığı fırça ile tarak arasındaki farkı hissetmesini sağlayın. Bu gibi etkinlikler çocuğunuzun objelerin özelliklerini ve işlevlerini – ki bu problem çözme becerisinin önemli bir kısmıdır- öğrenmesini sağlar.
